Читаем Заговоренный меч (на каз.яз.) полностью

— Олай болса, тек Ажол биді жалыз зін жоюа рсат етііз, хан ием!

— Бір адамды лтіру шін, он адам боп ауылды шабуды ажеті бар ма? лде жекпе-жекке кші жетпей ме?

Бл сз обыланды батырды намысына тиді, біра ол хан алдында транын мытпай, инала жауап айырды.

— Жекпе-жекке Ажол би шыпаса айтемін, хан ием?..

— Онда… Жекпе-жек жз кездесер жолын торлау керек.

обыландыны онсыз да кре беті енді тіпті креденіп кетті. Хан сзін ол дрыс тсінді. «Ажолды арашыдай адып жріп жалыз жрген кезінде лтіруі керек. Жо, обыланды батыр ондай арашы емес. лсе де, лтірсе де ан майданда жаумен бетпе-бет келеді».

ара ыпша жолбарысыны намыстанып аланын хан да сезді. Енді ол бйыра сйледі.

— Ашы айас ел арасын блдіреді. Арын, ыпшаты тату боланы жн. Екі батырды оаша айасында кімні дауы бар? Жзбе-жз айаста кші жетпей аза болан ерді нын ешкім жотамайды. Бл ата-бабамызды ескі салты.

Хан сзіні жаны бар екенін обыланды батыр енді аарды. рине, ол Ажолды оашада кездессе салан жерден лтіреді. Жректі жегідей жеп бара жатан кйік тек соны ана арман етеді.

обыланды батыр басын тмен иді де:

— п, тасыр, ендігісін а білекті кші, а найзаны шы шешсін! — деп хан сарайынан шыып кетті.

білайыр таы да ойа шомды. «рине, Жнібек пен Керей Ажолды нын срап хан ордасына тнеді. Міне, сол кезде жекпе-жекте лген батырды дауы арылы елге блік салайын деп жрсідер деп, біржолата кздерін ртып жіберу керек. Сйтсем мен тобыр кзінде Дшті ыпша бірлігін ойлаан хан боп алам. Ал тобыр солай тсінсе ос слтанны лімдері де елеусіз теді». Сол кні ол зіні Орда кзет скеріні баадуры Найман ара Оспанды шаырып алды. Оан ертенен бастап Орда-Базардаы хан скерін рыса дайын стауын бйырды. Соы кезде Жнібек пен Керей жаына іш тарта бастаан Найман баадуры хан бйрыын Жнібек слтана жеткізді. Кенет секем алан слтан з жігіттеріне аттарын белдеуде, найзаларын босаада стау- ды ескертті.

Дл осы кезде Ажол би жанында ш ашы серігі бар, аршыа салма боп азаты кне мдениетіні кіндігі болан арт Арынаты тауларыны бктеріндегі бір кезде Бара хан Ордасы тран Баракл маына саяхата шыан. Жаз бойы сбектері той-думанда жріп, тырларында за отырып алан анды бала, ызыл кз аршыалар ашыларды бден айызын андыран. ырды шотай ызыл тлкілері мен ара ылшыты арсатарын иядан іліп, Ажол би мен серіктеріні кілін кл-ксір ашан. аршыа салу ызыына млдем батан саятшыларды ауылдан шыандарына бір аптадан асып кеткен. Осы кезде олара Жнібек слтаннан «Хан Ордасы азір йы-тйы обалжуда. Аз адаммен ада жріп ыпсыз боп бір ырсыа шырап алмасын, тезірек Ордаа айтсын» деген шабарман келген. Заты сабырлы Жнібек слтанны боса мазасызданбаанын Ажол би бірден сезіп, сол стте-а ауылдарына бет бран. Біра блар ойлаан кездерінде Орда-Базара жете алмаан. лытаудан бері асып, кнгей беттегі тал тбекті ла су Жанабыл зеніні бойындаы «Орда тіккен» деп аталатын, бір кезде Жошы ауылы онан жерде ат шалдырып жатандарында, асында он жасауылы бар, Кксегірін ойнататып обыланды батыр стеріне сау ете алан. Тсі суы, кигені кереге кз сауыт. Кн сулесімен шаылысады. Жуандыы білектей, тбіріне жмырытай орасын йан, лкендігі баланы басындай, зілдей айы шопарын йіріп, кк орай шалында бір жамбастап жатан Ажол биді кргеннен-а аыран:

— атын болмаса шы азір, лер жері осы! — деген.

— Батыр-ау ба жонда бныыз не? Жекпе-жекке шыар болсаыз алы ел бар емес пе? — деген Ажол биді ара мртты жас серігіне:

— й, мына ара шопарым е алдымен зіе тимесін десе, былай тр! — деп зекіген.

обыланды батырды шпенділігі тым тереде екенін білетін Ажол би онымен сз таластырып уре болмаан. «дайды жазаны осы болса оны да крейін» деп шідерімен оттап жрген Ажанбасын алдыран. Шарт киініп, бтен арулары болмаандытан тлкі, асыр соуа деген айы сойылын стап атына мінген. Сол-а екен долы мінезді обыланды Кксегірге амшыны басып жіберіп арсы шапан. Ажол атын тебініп лгіргенше сала лаш кеуделі Ксегір арырап жетіп келген. Ажол сойылын да жндеп сілтей алмай алды. Нардай биік тлпарды стіне арай соан сойылы сауыт киген обыландыны тек бйір тсынан барып тиді. ара ыпша батыры тлпарыны арынын тотатпастан Ажанбасты кеудесімен атыра ырытып бзау бас ара шопармен зінен сл тмендеу Ажол биді дл тбесінен ос олдап рды. Ажол биі тбінен кескен теректей дізерлей алан Ажанбасыны стінен крс етіп лап тсті. Дулыасыз тлкі тыма киген, мылжа-мылжа болан тртба денесі анандай жерге дейін домалап кетті.

обыланды батыр брылып артына араан жо, нкерлерін соынан ертіп, Кксегірді ойнататан бойы, іп-лезде кзден айып болды.

Ойламаан оиадан шошып кеткен Ажол серіктері дереу алы Арына ат шаптырды. Бас сйегі кл-талан боп, миы р жерге шашырап жатан аяулы биді нардай денесін алдарына геріп Орда-Базара арай беттеді.

білайыр бл кезде хан сарайында Баты-ожа узірмен оаша отыран.

Узір хан тапсырмасыны орындалып аланы жайында гіме шертуде.

Сйіншік слтан туан шешесіні ылыын алашы естігенде сенбеген-мыс… Сен мені анама ара жауып отырсы, жарып лтірем деп анжарын ала мтыл- ан-мыс. Біра бл оианы «хан ке де біледі. Сен айтпаан кімді ке айтады» дегеннен кейін барып тотаан-мыс.

Шыысханны тас жрек тымы емес пе, аыры кнлі анасын лім жазасына кесуге кнген…

Перейти на страницу:

Похожие книги

12 великих трагедий
12 великих трагедий

Книга «12 великих трагедий» – уникальное издание, позволяющее ознакомиться с самыми знаковыми произведениями в истории мировой драматургии, вышедшими из-под пера выдающихся мастеров жанра.Многие пьесы, включенные в книгу, посвящены реальным историческим персонажам и событиям, однако они творчески переосмыслены и обогащены благодаря оригинальным авторским интерпретациям.Книга включает произведения, созданные со времен греческой античности до начала прошлого века, поэтому внимательные читатели не только насладятся сюжетом пьес, но и увидят основные этапы эволюции драматического и сценаристского искусства.

Александр Николаевич Островский , Иоганн Вольфганг фон Гёте , Оскар Уайльд , Педро Кальдерон , Фридрих Иоганн Кристоф Шиллер

Драматургия / Проза / Зарубежная классическая проза / Европейская старинная литература / Прочая старинная литература / Древние книги
Афганец. Лучшие романы о воинах-интернационалистах
Афганец. Лучшие романы о воинах-интернационалистах

Кто такие «афганцы»? Пушечное мясо, офицеры и солдаты, брошенные из застоявшегося полусонного мира в мясорубку войны. Они выполняют некий загадочный «интернациональный долг», они идут под пули, пытаются выжить, проклинают свою работу, но снова и снова неудержимо рвутся в бой. Они безоглядно идут туда, где рыжими волнами застыла раскаленная пыль, где змеиным клубком сплетаются следы танковых траков, где в клочья рвется и горит металл, где окровавленными бинтами, словно цветущими маками, можно устлать поле и все человеческие достоинства и пороки разложены, как по полочкам… В этой книге нет вымысла, здесь ярко и жестоко запечатлена вся правда об Афганской войне — этой горькой странице нашей истории. Каждая строка повествования выстрадана, все действующие лица реальны. Кому-то из них суждено было погибнуть, а кому-то вернуться…

Андрей Михайлович Дышев

Детективы / Проза / Проза о войне / Боевики / Военная проза