Заговоренный меч (на каз.яз.)

білайыр Тарланккке мініп, алы нкерлері мен «хан ораны» жауынгерлерін ертіп, азаты кне дстрін сатап, Ажол аулына кіл айтуа аттанды. Орда-Базарды оршай онан аза ауылдарын аралай, аракегірді етек жаына аза болан Ажол биге арнап тіккен йлерге беттеп келе жатты. Хан атыны басын тежей тартып, лсін-лсін зен, кл бойларын жаалай жайлаан алы елге арап ояды. араан сайын срлана тседі. Арын, ыпша, Найман, оырат, Керей, Уа ауылдарыны маайында реде ерттеулі ат, белдікте шошайан найза сойыл. Жайшылытаы тыныш жататын бейбіт елде жауа шыар, не жау ктер алдында осындай бір ссты тр пайда болатын. Мынау жорыа дайындалан, дрліккен ауылдар. Тек Маыт, Бркіт, Барлас, арашын, осшы рулары мен тлегіт ауылдары жайбараат. білайыр аза руларыны трін кріп сескенейін деді. обыландыа Ажолды лтір деп бекер аыл бердім бе, алай деп ойлайды ол бір мезет. Жазды жарыраан демі кнінде жауар блттай аарлана алан, мынау, алы елді осыншама кр крсетуіне себеп боланына, білайыр енді кінді. Ажолды нын жотап Жнібек пен Керей р ол келе алады деген жорамалыны да брыса шыанын ты. «Ажол ажалын Жнібек пен Керей з мраттарына пайдалана білген екен. Енді тек айасты кндерін ктіп отыр-ау деді ол ішінен. Ханны айсарлылыы стап кетті. — Айасса білайыр дайын. азірді зінде биылы жылдай бейбітшілік жылды зінде, тек осы Орда-Базарды тірегінде жиырма мы салт атты скері бар. білайыр таы да осынау ару-жараын сайлап, аптаан Арын, Найман, оырат, Керей, Уа, Тараты ауылдарына кз тастады. Біра сол жиырма шыны те жартысы азаты осы руларынан емес пе? рине солай. аланы ана Согдиялы — Мауреннахрлытар, йыр, кірме монол, шаатай, моол, алма, ырыз елдерінен. Егер айас туа алса, аза рулары скеріні мені шебімде болмайтыны ха. Мынау, дайынды соны крсетеді ой. обыланды батырды орап, ыпша жауынгерлеріні де Ар- ынды шабуы екіталай. Кш те тсіп алан екен. Жнібек пен Керейді де соы кезде тым суырыла шыып жргені да осыдан… Мауреннахр мен орасаннан скер алдыруа уаыт тыыз… Не істеу керек».

Блар Ажол биді азасына арнап тіккен ауыла таяп алды. Кегірді жазытрым тасыанынан пайда болатын ара амысты арасуды жаалай, арабастыры пен ат йрыын найзаа байлап босааа іліп ойан бл ауылды аралы жадайын крсеткен жзге таяу абоз й тр. Сол а боз йлерді трінде, топ ауды ортасына шып келген ара бркіттей он алты анат, шымай ара ой жнінен бастыран ссты ара орда ерекше кзге тседі. Шаыраына байланан Арын руыны кз табасы салынан сала лаш йрыты ара жалау… ара орданы трі тым ссты, бкіл Арын руыны айбары трізді. рине, Ажол ліміне бкіл елді осыншама кілін аударан Жнібек пен Керей слтандар. олыны анжар сабына алай баранын білайыр білмей алды. Біра сол стте-а олын кейін тартып алды. «Мені зімнен зім обалжып келе жатанымды ешкім байай оймады ма екен?» — деп енді ол тріне жайбараат пішін беріп жан-жаына кз тастады. Жо ешкім крмеген екен, жртты бріні кзі аарлы аралы йде… дегенмен, не істеу керек? Бндай айаста андай тсіл, андай дрыс жол бар? Баяы бір кпті сра оны ойына айта келді. Хан ойына жауап іздеп тнжырай берген кезде кенет, «Ой бауырымдап!» ауыла арай ат ойан топ жігітті даусы селк еткізіп, ойын бліп жіберді.

азалы ауыла таяанда «Ой, бауырымдап!» ат ою аза руларыны сан заманнан келе жатан кне дстрі. Бл дстрді тек Шыыс тымы ана олданбайтын. Сонау Монол жерінен келген Шыысты бар рпаын, нкер, нояндарын зі тіліне, з рпына кшіріп алан аза елі слтан тымыны бл деттен бас тартуын дрыс-брыс деп кіл оймайтын. Ал, Шыыс тымы хан басымен, жай азатай лік шыан йге «ой, бауырымдап!» далбатай шаба жнелуді здеріне лайы крмеген. Осы себептен де білайыр тобы аралы ауыла рдіс аямен таяп келе жатан. Кенет «Ой, бауырымдаан!» дауыс шыты, хан соындаы жауынгерлер мен нкерлеріні бір анаты опырыла шапты. Блар Арын, Найман трізді аза руларыны жігіттері еді. Хан олара «кейін айт!» деп аырмаанмен, тобыны рсатсыз блай блінуін жасы ырыма санаан жо. Тйілген абаы тйіле тсті. «Хан Ордасына бір ауіп жаындап келе жатан трізді. зіді безенген садатай дайын стаан жн». білайыр тобы ара орданы сыртына келіп тсті. Слтандара арнап тартылан кермеге аттарын байлады.

Басында ошар мйіз етіп ойан алтын тжі, тор кз жеіл орасан сауыт сыртынан киген алтын зерлі, Герат шеберлері тоыан ызылт тора шапаны кн сулесіне малынып, білайыр ара орданы есігін ашты. Тр алдында басына ара ндыз брік, стіне жаасын ара ндызбен кмкерген ара мапал аралы шапан киген, алтын белбеулі Керей мен Жнібек слтан отыр. астарында аза руларыны он бестей ататы би, батыр, жыраулары. Орданы сол жаында лік. лікті бас жаында баласы аза боланнан бері ша- былан урай трізді кеуіп, аусап алан отан жырау, обызын кіренте кзінен жасы парлап, даусы шыар-шыпас боп сарнайды. йге кірген ханды кріп, айылы абатарын ашпай, Жнібек пен Керей баяу жылжып орталарынан орын берді. Хан нкерлері де йдегілермен нсіз амандасты да, дрежелеріне арай тиісті орындарына отырды. Хан келді деп жалызынан айрылып тл алан отан жырау толауын тотатан жо. Крші йлерден йелдерді зарлы жотаулары да адамны жрегін тырнап естіліп жатты.