Заговоренный меч (на каз.яз.)

Жас иіс слу тоалы Тотар-Бике білайыра тек зіні слулыы мен жастыын берді. згесін хан Рабиу-Слтан-Бегімнен тапты. Рабиу-Слтан-Бегім де зіне хан ыыласыны айта тскенін кріп, жас иіске аз кн ауанын кек ттпай, енді брыныдай емес, хан істеріне біртіндеп араласа бастады. Осы кезде Орда-Базара бду-Латифты туан баласы Мамет-Жкі келе жатыр деген хабар жетті.

Рабиу-Слтан-Бегім оны алдынан ат шаптыртып арсы алды. стінде кк рыш шынжыр сауыт, ер-тоым, жген-йысандарын алтынмен аптатан он шаты жігіт Орда тсына кеп тсе алды. Хан Ордасына арай жаяу жрді. ару-жаратарын сырта алдырып, блар иіліп слем беріп йге кіріп келгендерінде, білайыр еле етіп шошып кетті. Ордада ханмен бірге тран Рабиу-Слтан-Бегім езу тартып клімсіреді.

— Хан ием, бл кіші балдызыыз, бду-Латиф мырзаны туан баласы Мамет-Жкі, — деп басын иді.

Ал Жкіге:

— Жалыз бауырым Мамет-Жкі, сау-саламат келді бе? Мына кісі лы мртебелі Слеймен пайамбардай аылды, Ескендір Злхарнайын патшадай айбарлы, бкіл Дшті ыпша ханы Мауреннахр мен орасанны сырттай міршісі білайыр жезде, — деді. зі барып, бірінші боп шаа ша тигізіп амандасып, бауырын олтытап хана таяды.

Хан созылан олды аларда таы дір ете алды. Сл кейін шегініп те кетті. Біра шаа ша, кеудеге кеуде тигізіп амандасуа батылы бармады, тек ол алысып амандасты да ойды.

білайырды расында сескенетін де реті бар еді. Мамет-Жкі алашы йге кіріп келгенде, оны батыр Саян екен деп алан еді хан. Бірінен бірі аусайшы! Бір шыны аятаы екі тамшы судай сас. Сол алы аба, ткір кз, сопатау келген срша бет. Бойлары да, дене рылыстары да длме-дл. Са бой, арыс кеуде, жіішке бел. Жас жолбарысты аятарындай, ая-олдары сомдала біткен. Жалпы имылында, дене бітімінде секіруге дайындалан жолбарыс трізді бір ауіпті сс бар…

білайыр ол алысып амандасып, Мамет-Жкіден ел жайын, Мауреннахрды кйін срап отыранында да іштей сезіктенумен болды. Ханны мндай жадайын байаан Рабиу-Слтан-Бегім енді білайырдан онаын з Ордасына алып баруа рсат срады. Бойын билеп алан бігерден айырыла алмай отыран білайыр бірден кнді.

Рабиу-Слтан-Бегім сескенуден де, «ке кемді лтірген» деп Мамет-Жкіге кек ттудан да аула еді. бду-Латиф лыбек мырзаны, мені жне зіні кесін лтірді, ал зі басалардан ажал тапты. Аырында екеуіні астары кесі мен баласынан бірдей тылды. Бан арап лыбекті ызы мен бду-Латифты лы ыры пыша болуа тиістіміз бе? Жо, тиісті емеспіз. Алтау ала болса, ауыздаы кетеді. лыбек тымынан тірі аландарды ішіндегі е жаыны біз екеуміз. Егер біз екеуміз жау болса, бдан тек астарымызды баы жанады.

Рабиу-Слтан-Бегімні Мамет-Жкіні зіне жаын тартуыны таы да бір себебі екеуіні лыбек сарайында тетелес суі еді. Мамет-Жкі Рабиу-Слтан-Бегімнен ш жас кіші. Сондытан Рабиу-Слтан-Бегім одан зін лкен санап, кішкентайынан оан апалы аморлы крсетіп келген.

Слтан тымдарына тн аяусыз атты мінездеріне арамай, екеуіне де жастайынан жат емес, осы бауырмалды сезім, азіргі тілектеріні жаындай тсуіне жол ашты.

Рабиу-Слтан-Бегім Мамет-Жкіні келуіне арнай ыз-келіншек, бозбалалар жинап, лан-асыр той істеді. Ат шаптырылды, балуан крестірілді. Жігіттер жамбы атып, сайыса тсті. Шыралан н, тербелген алтыбаан… Айлы тндерде, бетегелі раты сай ішінде хан онаы талай слуды шып, кндіз сар, аршыа салып, Араны ызыл тлкісі мен кіші-гірім латай ыр оянын алдырды.

Осылай бір апта ойын-сауы раннан кейін, Мамет-Жкі хан алдына келді. Алыс жерден сапар шеккен м-мтажын айтты. Жігітті сауытсыз, ару-жарасыз екенін кріп, хан кілі кптенбеді. Ол енді Мамет-Жкімен ажарын, шын кілмен за гімелесті. Бл гімеге тек Рабиу-Слтан-Бегім ана атынасты.

Самарант, Бар, Герат, Мервте азір анша скер барын, халыты бусейітпен ш екенін баяндай келіп, Мамет-Жкі сзіні аяында:

— білайыр хан, Аса Темір таына мені атам лыбек, одан кейін оны баласы, мені кем бду-Латиф отыран, ендігі кезек менікі, — деді, — бусейіт азір орасан мен Иракты тегіс жаулап алам деп жорыта жргенінде, Самарант билігін олыма тсіруге жрдем берііз. Мндай ыайлы ст екінші мртебе кездесе ме, онысын білмеймін. Ал азір е олайлы ша…

білайыр баяу езу тартты.

— бусейіт те бділлахтан мірлікті алар жолы, дл сен трізді ішке кіре келген…

— Аса Темір рпаыны брі бусейіттей опасыз бола бермес. Егер Самарант міріні таына отырызсаыз, мір-баи сізді ке етіп, айтаныызды екі етпей туге олыма ран алып ант етуге бармын.

— ке еткеніні маан керегі жо. кесі болар балаларым жетеді. Алда-жалда Самарант таына отыра алса мірімді екі етпеймін деп серт берсе ба-п.

— міріізді екі етпеске міне ран, міне нан.

білайыр ндемей алды. Ол за уаыт тілсіз отырды да, бір мезетте:

— Самарант улиетіні жерінде рыса жарайтын анша жауынгер пілдер алды? — деп арсы отыран жігітке тесіле арады.