Заговоренный меч (на каз.яз.)

Брыннан да аза жаыны кші басым екенін байап, жрегі дауаламай тран Шайх-Хайдар, бас батыры арашыны мндай апата шыраанын кріп, енді шыдай алмады, атыны басын брып алып кейін арай шапты. быжытан машайы ашан, олбасшыларыны зі атын кейін брасын, жауынгерлері де соынан ерді. арашыны легімен сл кілдері баса жаа ауан аза батырлары, жауыны жапа-тармаай кейін шегініп бара жатанын кріп, лап ойды. Біра а бкенге екі ырып жететін аал-теке, теке жаумыттар бларды арасына да ілдірмеді. обыланды, амбар батыр секілді шапанда аузымен с ілетін тлпарлары бар он шаты батырлар ана содарынан уып жетіп, жзге таяу адамын сойыла жыып тсірді. аланы зай берді. Бдан рі уу ажет емес деп тсінген зге батырлар атыны басын тартанмен, ызып алан алуан кшті иесі обыланды батыр тотай алмады. Жеткен жігіттерін тірсектен сойылмен бір рып, жерге латып, жау соынан уа тсті. обыландыны жалыз шауып келе жатанын крген слжы трікменні елу шаты сойылкер батыр жігіттері кенет аттарыны басын кейін брып обыландыа арай ат ойды. Жан-жаынан оршап, ортаа ап ыса бастады. Ккжал асыр анша арлан боланменен, жан-жаынан жлылай тскен зіндей кіле кк бріге не істей алады? обыландыны да халі осы ккжал асырдай еді. анша алысанмен де кпке топыра шаша ала ма, кші де баяы жас кезіндегідей емес. Енді ажалды таяу аланына кзі жетті. Дегенмен кші азая бастаса да, ол сойылын оды-солды сілтеп, асына жауын таа жуытпай тр. Біра бл алыс заа бара ма? Ол анда-санда арт жаына арап ояды. «Кп кешікпей зі оралар» деп ойлаан серіктері мны іздеп келе оймады. Хал мшкілге айналды. арашыды жауына тсіртіп алан слжытар, оны орнына обыландыны байлап кетпек болды. Олар асау стаан жігіттердей, жан-жатарынан оршап, арандарын обыландыны мойнына латыруа ыайлана берді. алжырауа айналан обыланды енді зінен дрмен кетіп бара жатанын тсінді. Намыстан да жан ттті. обыланды батыр бір мезет атыны басын кейін брып, оршауды бзып шыып, ашып тылма болды. Кксегірді рпаы Киіккетпес тлпарын тебініп ап, жау шебін збек боп кейін шапты. обыландыны айбарынан сескенген жігіттер а айырылды. обыланды орталарынан зырытып те берді. Біра те алмады, екі жаынан латыран аран мойнынан бірдей тсті. Ыри жнелген Киіккетпесті стінен сыпырып жерге дк еткізді. Аспан-кк шыр айналып кетті. лап бара жат- анында лаына жеткені ат дбірлері мен «Ажол! Ажол!» деген айай ана еді. Ар жаында не боланын зі де білмеді. Тек кзін ашып, есін жиып, орнынан аырын трегелгенінде, алдында клімсіреп арап тран жас жігіт пен алтын зерлі жмса сауыт киген, ралай кз слу келіншекті крді. Арада сегіз жыл тсе де, бл екеуін обыланды бірден таныды. Шатыраштанып жасыл тккен мырза араай трізді са бойлы сымбатты жігіт батыр Саян болатын. Ал асындаы келіншек, оны жбайы білайырды туан ызы Глбарам-Слтан-Бегім еді.

Батыр Саян баяы Сейхун дарияны жаасында білайырды жолбарыстан аман алып аланнан кейін, зі секілді кштілерден орлы крген жзге тарта батыр жігіттерді жинап, аламан болып кеткен. Сейхун мен Жейхунны арасында асырдай жортан. Талай шонжарларды малын шауып, Мауреннахр мен Тркістан арасында кшкен сан саудагерлерді керуенін тонаан. Аырында Жетіоыр маайында аза рулары бас осып жатыр дегенді естіген. Енді аламандыты тастап, бір кезде зін лімнен таран наашы жртына осылма боп, асындаы жзге таяу серіктерімен, бес жасар баласын алдына отырызып, Глбарам-Слтан-Бегім слуын ертіп жола шыан. ма скен алы сексеуіл арасында келе жатып, обыланды батырды оршаан слжы трікмендерді жігіттерін крген. обыландыны аналар аттан латып, байлап жатан кездерінде Арынны раны «Ажолдап!» айайлап, шабуыл салан. азаты кп сыпайлары жетіп алан екен деп ойлаан слжытар, арсыласуа батылдары бармай, обыландыны тастап ашан. здері жолаушылап алыстан талып келе жатан батыр Саян жігіттері оларды умаан.

Глбарамды кріп крі жрек таы толып кетсе де, обыланды батыр зін-зі аылмен тотатты. Бір кезде зі лімге иан батыры, енді бны ажалдан алып аланын тсініп, крт згерді. «оянды — амыс, ерді намыс лтірер» болса, да батырды аал бір рт мінезіне салып обыланды намысын жеді.

— араым, батыр Саян, ер шекіспей бекіспейді. Сен екеуміз шекістік. Айып менен, — деді. — Егер сен кешірсе, арамызда болан оианы мен кешірдім.

— Мен де кешірдім, — деді батыр Саян клімсіреп бірінші боп ол беріп.

обыланды батыр Саянны топ аламанын ертіп Хан Ордасына айта келгеннен кейін Жнібек ханны жарлыы бойынша, хан кеесіні аз кнге мжілісі тоталып, жігіттерді жау ашыран рметіне ш кн, ш тн той істеді. Дл осы кезде ырымды аралап Асан айы жырау оралды. Бастыы Жнібек боп бкіл азаты ардаты батыр, биі арт аынды кілемге ктеріп арсы алды. зіне арналып а орда тігіп, ту бие сойылды. Той стіне той болды.

Осы тойды наыз ызып жатан шаында, бір ліп тірілген, араша кркеде сираы сырта шыып шынжырлаулы жатан арашы батыра Брынды келді.

— арашы батыр, — деді ол айтайын деген сзіне бірден кірісіп. — Егер жаныды сауа етіп, еліе жіберсін десе мені шартымды орында.

— андай шарт?

— Тотар-Бегім слуыды маан тоалдыа бересі. Сонда босатам.

— Ау, оны байы бар емес пе? Жне былтыр бпелі болан.

— Байынан айыр. Баласын байына алдыр, не зі асыра. Шешесін маан бер.

— Бл мсылманны сзі емес.