Ты делаешь ли? Sen yapiyor musun?
При встрече двух
uв последнем слове ставится разделительная буква y.Исключение из общего правила имеется лишь в третьем лице множественного числа.
Ben
Sen
O
Biz
Siz
Onlar
- yor
- yor
- yor
- yor
- yor
- yorlar
-mu-y-um
-mu-sun
-mu
-mu-y-uz
-mu-sunuz
-mi
Знать
BilmekЯ знаю ли? Ben bil-i-yor mu-y-um?
Ты знаешь ли? Sen bil-i-yor mu-sun?
Он знает ли? O bil-i-yor mu?
Мы знаем ли? Biz bil-i-yor mu-y-uz?
Вы знаете ли? Siz bil-i-yor mu-sunuz?
Они знают ли? Onlar bil-i-yor-lar mi?
Хотеть
IstemekЯ хочу ли? Ben ist-i-yor mu-y-um?
Ты хочешь ли? Sen ist-i-yor mu-sun?
Он хочет ли? O ist-i-yor mu?
Мы хотим ли? Biz ist-i-yor mu-y-uz?
Вы хотите ли? Siz ist-i-yor mu-sunuz?
Они хотят ли? Onlar ist-i-yor-lar mi?
Упражнение 32. Завершите перевод.
Знаете ли этого человека? Bu insani
...?Знаешь ли эту книгу? Bu kitabi
...?Знают ли они английский язык? Ingilizce dili
...?Знаем ли мы эту школу? Bu okulu
...?Знаю ли я этот закон? Ben bu kanunu
...?Хотите ли чаю? Cay
...?Хочет ли он спать? Uyumak
...?Хотят ли они к нам прийдти? Bize gelmek
...?Barbaros bulvari nerede biliyor musunuz? Где находиться Барбаросс бульвар
…?Saat kac biliyor musun? Сколько времени
…?Okul yolunu o biliyor mu? Дорогу в школу он
…?Bulusma yerini biliyorlar mi? Место встречи
…?Bir sey icmek istiyor musunuz? Что-нибудь пить
…?Eve gitmek istiyor musun? Домой уйти
…?M"uzik dinlemek istiyorlar mi? Они музыку
…слушать?Ответы:
1. biliyor musunuz
2. biliyor musun
3. biliyorlar mi
4. biliyor muyuz
5. biliyor muyum
6. istiyor musunuz
7. istiyor mu
8. istiyorlar mi
9. знаете ли
10. знаешь ли
11. знает ли
12. они знают ли
13. хотите ли
14. ты хочешь ли
15. хотят ли
Что делаю регулярно?
Ne yaparim?Для обозначения действия, совершающегося регулярно, постоянно естественно, между основой слова и личным окончанием ставится
r,если основа слова оканчивается гласной ( uyu-mak, oku-mak); - ar, - erесли односложная основа заканчивается согласной ( git-mek, bak-mak); - ir, - ir, - ur, - "urесли многосложное слово заканчивается согласной ( konus-mak, calis-mak).Регулярно совершающееся действие может происходить как в настоящем времени, так и в будущем времени.
Например:
Солнце всходит на востоке. G"unes dogudan dogar.
Весна приходит, цветы распускаются. Bahar gelir, cicekler acar.
Какой язык вы хотите изучать? Hangi dili "ogrenmek ister misiniz?
Я хочу изучать турецкий язык. T"urkce "ogrenmek isterim.
Каждый день я хожу в школу. Her g"un okula giderim.
После гласных
После согласных
односложная основа
многосложная
основа
- a, - i
- e, - i
- o, - u
- "o, - "u
- a, - i,
- o, - u
- e, - i,
- "o, - "u
- a, - i
- e, - i
- o, - u
- "o, - "u
Ben
- rim
- rim
- rum
- r"um
- arim
- erim
- irim
- irim
- urum
- "ur"um
Sen
- rsin
- rsin
- rsun
- rs"un
- arsin
- ersin
- irsin
- irsin
- ursun
- "urs"un
O
- r
- r
- r
- r
- ar
- er
- ir
- ir
- ur
- "ur
Biz
- riz
- riz
- ruz
- r"uz
- ariz
- eriz
- iriz
- iriz
- uruz
- "ur"uz
Siz
- rsiniz
- rsiniz
- rsunuz
- rs"un"uz
- arsiniz
- ersiniz
- irsiniz
- irsiniz
- ursunuz
- "urs"un"uz
Onlar
- rlar
- rler
- rlar
- rler
- arlar
- erler
- irlar
- irler
- urlar
- "urler
Исключение:
слова с односложной основой almak(alir) , bilmek(bilir) , bulmak (bulur ), denmek (denir ), durmak(durur) , gelmek(gelir) , g"ormek(g"or"ur) , kalmak(kalir) , olmak(olur) , "olmek("ol"ur) , sanmak(sanir) , varmak(varir) , vermek (verir ), vurmak(vurur) , yenmek(yenir) изменяются как слова с многосложной основой.Например: alirim, bilirim, bulurum, gelirim
Прибывать
GelmekЯ прибываю Ben gel-ir-im
Ты прибываешь Sen gel-ir-sin
Он прибывает O gel-ir
Мы прибываем Biz gel-ir-iz
Вы прибываете Siz gel-ir-siniz
Они прибывают Onlar gel-ir-ler
Работать
CalismakЯ работаю Ben calis-ir-im
Ты работаешь Sen calis-ir-sin
Он работает O calis-ir
Мы работаем Biz calis-ir-iz
Вы работаете Siz calis-ir-siniz
Они работают Onlar calis-ir-lar
Смотреть
BakmakЯ смотрю Ben bak-ar-im
Ты смотришь Sen bak-ar-sin
Он смотрит O bak-ar
Мы смотрим Biz bak-ar-iz
Вы смотрите Siz bak-ar-siniz
Они смотрят Onlar bak-ar-lar
Стоять
DurmakЯ стою Ben dur-ur-um
Ты стоишь Sen dur-ur-sun
Он стоит O dur-ur
Мы стоим Biz dur-ur-uz
Вы стоите Siz dur-ur-sunuz
Они стоят Onlar dur-ur-lar
Читать
OkumakЯ читаю Ben oku-r-um
Ты читаешь Sen oku-r-sun
Он читает O oku-r
Мы читаем Biz oku-r-uz
Вы читаете Siz oku-r-sunuz
Они читают Onlar oku-r-lar
Благодарить
Tesekk"ur etmekЯ благодарю Ben tesekk"ur ed-er-im
Ты благодаришь Sen tesekk"ur ed-er-sin
Он благодарит O tesekk"ur ed-er
Мы благодарим Biz tesekk"ur ed-er-iz
Вы благодарите Siz tesekk"ur ed-er-siniz
Они благодарят Onlar ed-er-ler
Знать
BilmekЯ знаю Ben bil-ir-im
Ты знаешь Sen bil-ir-sin
Он знает O bil-ir
Мы знаем Biz bil-ir-iz
Вы знаете Siz bil-ir-siniz
Они знают Onlar bil-ir-ler
Пить
IcmekЯ пью Ben ic-er-im
Ты пьешь Sen ic-er-sin
Он пьет O ic-er
Мы пьем Biz ic-er-iz