Фаўст

Рэзервы ёсць у нашым тыле.
Глядзіце, вунь на горным схіле
Зіхцяць кальчугі і мячы.
Нам раць ідзе дапамагчы.
У новым войску пікі ўгору
Ужо ўзняліся да адпору.
Удараць, толькі загадайце!

(Ціха дасведчаным.)

Скуль гэта сіла — не пытайце!
Не спаў, вядома, я, не снедаў,
А замкі рыцараў наведаў.
Я рэквізіты каралёў
Са сцен на поле бітвы змёў —
Хай службу служыць і яно,
Сярэднявечча парахно.
Сабраў я дзіды, алебарды,
Мушкеты, панцыраў камплект,—
Нічога гэты хлам не варты,
Ды ў чорта дасць і ён эфект!

(Уголас.)

На свежым ветры, нібы хмары,
Харугвы рэюць і штандары,—
Праслаўленыя барацьбой
Салдаты рвуцца ў люты бой.

Грознае гучанне фанфараў зверху, у варожым войску прыкметная разгубленасць.

Фаўст

Цямнее небакрай. Ледзь-ледзь
Сям-там блішчыць даспехаў медзь,
У сполахах зарніц мігоча даль,
Крывава свеціцца шаломаў сталь…
Здаецца, ўсе стыхіі свету
Гатовы весці бітву гэту.

Мефістофель

Ужо прыйшлося самазванцу крута:
Ты бачыш, як на правым флангу люта
Даўбайла топча ўсіх падрад —
У калатні яму сам чорт не брат!

Імператар

Спярша адна рука рубала,
Гляджу, а ўжо іх там — навала.
Няйначай чарамі тут пахне.

Фаўст

Ці чуў ты пра туманны жах
На сіцылійскіх берагах,
Дзе чалавек ад смагі прахне?
Там мроіва ў спякотны дзень
Калышацца і наплывае,
І ў мільгаценні гэтым узнікае
То постаць нейкая, то нейкі цень,—
І акрывае вэлюм палахлівы
Сады, паселішчы і нівы.

Імператар

І тут загадкі і хімеры:
Зіхцяць і дзіды, і сякеры.
І кожны шчыт, і кожны панцыр
Мігціць у прамяністым танцы.
Вядзьмарства тут ці зман які?

Фаўст

Даруй! У прывіднай віхуры
Нам знак спрыяльнае натуры
Даюць героі-Дыяскуры,—
Нам дапамогуць юнакі.

Імператар

А хто ён той, якога роду,
Што на падмогу шле прыроду,
Той некрамант, хто ён такі?

Мефістофель

Стары мудрэц, што не баіцца
Прыняць да сэрца клопат твой,
І першы злога супраціўца
Заўсёды выкліча на бой,
Каб паслужыць табе, патроне,
Жыццё сваё аддаць кароне.

Імператар

У дзень, калі прыняў кляйноды ўлады,
Я скарыстаў найпершую нагоду
І, не звярнуўшы ўвагі на парады,
Даў нейкаму ерэтыку свабоду.
Я гэтым сапсаваў папам пацеху,
Сабе прывабіўшы нягод і грэху.
Няўжо праз столькі год, падзеяў
Пажну я плён з таго, што сеяў?

Фаўст

Мой цар, да неба вочы ўзводзь:
Глядзі, там вешчая прыкмета
Нам прадракае ўдачу гэта —
Дабро адплаціцца ўстакроць.

Імператар

Арол узвіўся пад нябёсы,
І грыф за ім, ганец пагрозы.

Фаўст

Не бачу зла ў палёце грыфа,
Бо грыф, наогул — птушка з міфа,
І не з яго слабым крылом
З сапраўдным дужацца арлом.

Імператар

Кругамі водзяцца, плывуць
І вось ужо ў клубок спляліся,
У горлы кіпцюры ўпіліся,
Вось пер’е глюгамі скубуць.

Фаўст