Гаспадар

Ляшчук (паглядзеўшы на Валянціну). Шкада, што Зязюля настроіў вас супраць комплексу! Перавагі настолькі ясныя, настолькі відавочныя…

Зязюля. Ох, мне гэтая яснасць!..

Ляшчук. Дзяржава мільярды кінула на сельскую гаспадарку! Каб нарэшце ўсяго было ўдосталь!

Зязюля. Мільярды сабраны з працоўных рублёў. У кагосьці рублі гэтыя ўзяты. І трэба дваццаць разоў падумаць, перш чым пайсці на такія затраты!

Ляшчук. Іншыя былі б рады такому будаўніцтву! Просяць! А мы вырашылі даверыць гэта вам.

Антонавіч. Гэта называецца — чужой задніцай сесці на вожыка!

Вакол засмяяліся.

Пакуль гэты комплекс пабудуюць, іх, як ініцыятараў, узнімуць вышэй.

Ляшчук (паглядзеў на Валянціну). Комплекс — рэч новая. Як і ў любой новай справе… Але, сябры мае, пярэчыць супраць комплексу?.. Сёння?! Тады растлумачце — як вы збіраецеся вырашаць Харчовую праграму?

Антонавіч. Дык што з метро?

Новікава звярнула ўвагу — высокі, з добра пастаўленым голасам, Ляшчук так няўпэўнена адчуваў сябе без трыбуны, за гэтымі сталамі. Агледзеўшы залу, Ляшчук сеў.

Вярнуўся мужчына ў кепцы — галоўны механік, гледзячы на Зязюлю, упэўнена кіўнуў, усміхнуўся, паказаў вялікі палец. Усміхнуўся і Зязюля, пацягнуўся, з палёгкаю ўздыхнуў.

Новікава. Метро — рэч добрая. А малака ж меней стала.

Кацярына. Мінусуе малако? Дачушка, ты ж дарослая? Заатэхнік месяц хварэў — пакрыць кароў забылі. Ацёлы зрушыліся. Вось і расплачваемся…

Новікава. Калі б толькі гэта… Не хочаце на комплекс?

Кацярына. Не-е.

Зязюля нешта ўспомніў, напісаў запіску, перадаў Тані. Яна ўзяла, выйшла.

Новікава. Самі заказалі праект! Вялікі калектыў праекціроўшчыкаў цэлы год…

Жанчына. Як сказаў Іванавіч, «гладко было на бумаге, да забыли про овраги».

Новікава. А самі што думаеце?

Пажылая. Мікалаеўна, што мы там атрымаем? Маладыя, пісьменныя — так. А нам што рабіць? І каровак шкада. Прывыклі да цяпла, цішыні… Там хутка пад нож пойдуць!

Зязюля падазваў двух мужчын, нешта прашаптаў, яны кіўнулі, шпарка выйшлі.

Новікава (памаўчаўшы). Шмат часу ідзе на сваю гаспадарку?

Пажылая. Шмат, дачушка. Што ўтойваць? Але ў іншых мужыкі п’юць, свавольнічаюць, тэлевізар глядзяць, а нашы — працуюць.

Кацярына. Пра тэлевізар, Надзея, ты дарэмна.

Пажылая. А які ад яго толк? Пайду на ферму — малодшы гадзінамі глядзіць! Сагнуўся… Здымеце Іванавіча — даяркі разбягуцца.

Вярнулася Таня, нешта прашаптала Зязюлю. Ён рассмяяўся.

Зязюля. Прабачце!

Рыгор. Прашу слова!

Па зале прайшоў незадаволены шумок.

Жанчына. Гэты ўжо падрыхтаваў квач з дзёгцем!..

Рыгор. Чаму я і сёння буду галасаваць супраць Зязюлі? Таму, што да адных ён суровы, звыш усякай меры, а да другіх — занадта добранькі!

Антонавіч. «Я бедны, галодны, неданошаны… Дазвольце без чаргі бутэлечку…»

Вакол засмяяліся.

Бондар. Антонавіч, будзеш хуліганіць — выведу!

Ляшчук. Рыгор, канкрэтна.

Рыгор. Год назад Косця Матусевіч, п’яны, перавярнуўся разам з трактарам. Была заведзена справа. Але Зязюля паехаў, націснуў на рычагі, і ўсё замялі.

Шалёна ўзарвалася зала.

Маладая. Ну і сукін жа ты сын, Рыгор!

Пажылая. Хіба Косця — п’яніца?

Мужчына. Косця, колькі за рамонт аддаў?

Косця (сціплы хлопец, згараючы ад сораму, што ўсе глядзелі на яго, моцна заікаючыся). Шэсцьсот рублёў.

Жанчына. Рыгор, ты хацеў, каб яго пасадзілі?

Рыгор. Як народны кантроль, я хачу, каб перамагла законнасць! Таму што цяпер кожны п’яніца ведае: што б ні здарылася, Зязюля выручыць!

Людзі шумяць, гавораць адначасова.

Жанчына. Адна паршывая авечка…

Антонавіч. Дай свінні рогі, дык яна ўвесь свет пераверне!

Рыгор (развёў рукамі, сеў). Я так не магу!

Бондар. Таварышы, па аднаму! Усе атрымаюць слова.

Таня (паднялася, з запалам). Пётр Іванавіч не прапусціў ніводнага камсамольскага сходу. За што мы яму ўдзячны? Ажывілі самадзейнасць, шукаем новыя формы работы, робім цікавым наша жыццё! Хто да нас толькі не едзе з канцэртамі?!

Бондар (усміхнуўся). Спакайней, Таццяна!

Таня. За Пятра Іванавіча мы гатовы ў агонь і ў ваду! (Села.)