Камандзіроўка ў сваім горадзе

— У кожнага свой абавязак,— параду капітана Руслан нечакана ўспрыняў хваравіта. Напэўна, у іх сям‘і з-за магазінаў часам узнікалі невялічкія канфлікты: накарміць двух мужчын не проста, асабліва калі яны цураюцца хатняй работы.

— Але ж у той раз…— Цяпер Пугацэвіч адкрыта, не хаваючы цікаўнасці, разглядваў Папроцкага — і дома ад яго не больш карысці, чым у інстытуце. Вырашыў паказытаць нервы, каб ён не надта яршыўся.— Што, ці скажам так хто прымусіў вас парушыць гэты свой высакародны прынцып?

— А вы адмовіліся б, каб узнікла магчымасць разжыцца на тое, чаго на прылаўках няма?

— Руслан Аляксеевіч, пакінем непатрэбную дыскусію, блат не тэма для яе.— Пугацэвіч быў задаволены: пакуль усё ішло так, як ён задумаў.— Ад вас патрабуецца адказваць на пытанні. Дык хто адрасок падсунуў, так сказаць, спакусіў?

— Вялікі крымінал!

— Руслан Аляксеевіч,— Пугацэвіч паклаў рукі на стол, счапіў пальцы. Хаця і дапускаў, што хлопец будзе трымацца больш упэўнена, чым раней, гэта яго агрэсіўнасць дзівіла.— Вас хто кансультаваў? Адвакат? Калядка? Яны што, раілі ўхіляцца ад пытанняў?

Папроцкі неахвотна выціснуў:

— Дзень нараджэння, госці…

— Паўтараеце сказанае мінулы раз,— папракнуў капітан.— I я помню вашы словы, і ў пратаколе запісана.

— Папрасіў Алега… Самсонава.

— Тады вы казалі, што ён сам прапанаваў.

— Якая розніца?

— Тым болей дзіўна, што вы без дай прычыны круціце.

Упершыню Папроцкі падняў вочы на Пугацэвіча, паціснуў плячамі.

— Увогуле я і сам ведаю, што Самсонаў з шахцёраў — з-пад зямлі дастане,— Руслан усміхнуўся свайму жарту.— А тут Лебедзеў пачуў, што ў нас свята, і параіў, як мне зрабіць бацькам прыемнае.

— Лебедзеў таксама ваш сябра?

— Ну...— пацвердзіў Руслан і раптам пакрыўджана загаварыў: — Не разумею, чаго столькі шуму з-за такой дробязі? Не тое робяць некаторыя, і нічога…

— Дойдзем і да іх,— запэўніў Пугацэвіч і падумаў, што, на жаль, гэта адбудзецца не так хутка, як трэба было б.— Ды не пра іх зараз гаворка. Гэты ваш дружок, як яго? Лебедзеў? Быў заўчора ці ўчора ў вас?

— Не. Заўчора ён з сястрой і яе мужам у тэатры былі, а тады адтуль прама паехалі на пахаванне. Тэлеграма прыйшла: у Святланы, сястры Лебедзева, свёкар раптоўна памёр.— Папроцкі разгаварыўся, адчуўшы, што з тым злашчасным мясам скончана.

— Хто вам сказаў? — Навіна непрыемна ўразіла Пугацэвіча, яна істотна парушала яго, здавалася б, беспамылковую версію. Ды што парушала! Версія трашчала па ўсіх швах.

— Федзька Грыгаровіч, мой знаёмы, калі вам так трэба точнасць, сёння званіў.

Пугацэвіч, чаго з ім даўно не здаралася, разгубіўся. Што рабіць? Калі Лебедзеў быў у тэатры, а ён напэўна там быў, а адтуль, не заходзячы нават дадому, паехаў разам са сваякамі з горада, то не мог ён, па-першае, забраць рэчы з кватэры Філімонавых; па-другае, аднесці іх Папроцкаму. 3 усяго гэтага вынікала, што Руслан — пустая трата часу, хлопца трэба адпускаць, а самому вынаходзіць нейкі іншы шлях. Аднак Пугацэвіч заўсёды стараўся пазбягаць імпульсіўных хадоў, асабліва тады, калі яны перакрэслівалі вялікую папярэднюю працу і заснаваныя на ёй вывады. А ў гэтым выпадку пракідвалася яшчэ адна прычына, з-за якой нельга было раптоўна канчаць допыт. Лебедзеў, які нечакана аказаўся ўбаку, не павінен быў захавацца ў памяці Руслана фігурай, цікавай для міліцыі.

Прыняўшы рашэнне затрымаць Папроцкага крыху яшчэ, Сяргей Антонавіч спытаў:

— Грыгаровіч? Хто ён такі?

— Мой знаёмы,— Руслан не разумеў сэнсу пытанняў, яны здаваліся яму неістотнымі, нязначнымі і таму непакоілі.— Рабочы…

Зазваніў тэлефон, і Руслан змоўк.

Пугацэвіч узяў трубку. Шульжык дакладваў пра ад‘езд Лебедзева.

— Хвіліначку,— сказаў яму Сяргей Антонавіч і папрасіў Папроцкага пачакаць у калідоры, пакуль ён скончыць размову.— Чуў,— ахаладзіў ён гарачнасць оперупаўнаважанага.— Я з Акадэмікам гутару. Добра б ведаць, калі ён вернецца. Зразумеў? А праз гадзіну звяжыся са мной, можа, давядзецца рабіць паварот.

Пагаварыўшы з Вячаславам, капітан не спяшаўся запрашаць Папроцкага. Сядзеў і думаў, як быць далей. I з Папроцкім, і наогул. Нешта ў гэтай сітуацыі выглядала не так, як падказвала логіка. Нейкі скрутак, чамадан, сумка ці што там яшчэ знікла з антрэсоляў менавіта пасля званка інжынера. Пугацэвіч дапускаў супадзенне. Але адказаць пры гэтым на адно важнае пытанне не мог: чаму ў Лебедзева, які рэстараны ставіў вышэй за ўсе тэатры, узнікла жаданне наведаць аперэту? Не з дружбакамі, не з Нінай, якая таксама ў гэты дзень неспадзявана напрасілася ў камандзіроўку, а са сваякамі. А потым, чужы ўвогуле сваяцкім пачуццям, Лебедзеў едзе на пахаванне чалавека, з якім усяго аднойчы, калі толькі Шульжык разведаў гэта дакладна, сустракаўся на вяселлі сястры некалькі гадоў таму назад.