M. A. Bulgakov

Irante plu, supren kaj malsupren, laùante la kapricajn turnojn de la Domo de Gribojedov, oni pasis preter «Estraro de Massolit», «Kasoj n-ro 2, 3, 4, 5», «Redakcio», «Prezidanto de Massolit», «Bilardejo», diversaj akcesoraj ejoj - gxis la kolonara salono, kie la onklino iam gxuis la komedion de sia genia nevo.

Do, apenaù enirinte Gribojedovon, cxiu vizitanto, se li ne estis senespere stulta, de sia unua rigardo komprenis, kiom prosperas la felicxuloj Massolitanoj, kaj nigra envio tuj komencis rongxi lian koron. Samtempe li amare riprocxadis al la cxielo, ke gxi lin ne dotis je literatura talento, sen kiu, memkompreneble, absolute vana estis cxia revo pri la Massolita membrokarto, la bruna, orranda, odoranta je multekosta ledo, de la tuta Moskvo konata membrokarto.

Kiu pledu favore al la envio? Tutcerte la sento estas malnobla, sed oni konsideru ankaù la situacion de la vizitanto. Cxar tio, kion li vidis en la supra etagxo, estis ja ne cxio, ecx ne cxio precipe enviinda. La tutan ter’etagxon de la onklina domo okupis restoracio, kaj kia restoracio! Prave oni opiniis gxin la plej bona en Moskvo. Ne nur tial, ke gxi situis en du grandaj salonoj sur kies volbo estis pentritaj siringviolaj cxevaloj kun Asiria kolhararo; ne nur tial, ke sur cxiu tablo staris lampo vualita per sxalo; ne nur tial, ke tien ne povis penetri cxiu ajn pasanto - sed ankaù pro tio, ke per la kvalito de siaj mangxajxoj Gribojedovo tute eklipsis cxiun ajn restoracion en Moskvo, kaj cxar tiuj mangxajxoj estis ofertataj je tre modera, neniel embarasa prezo.

Tial tute ne mirinda estas la interparolo, kiun la aùtoro de tiuj verfidelaj linioj foje aùdis cxe la fera krado de Gribojedovo:

– Kie vi hodiaù vespermangxos, Ambrozo ?

– Stranga demando, memkomprene cxi tie, kara Foko ! Arcxibaldo Arcxibaldovicx flustris al mi hodiaù, ke laùkarte estos sandroj au naturel . Virtuoza frandajxo!

– Bone vi scias arangxi vian vivon, Ambrozo! - sopire diris Foko, vireto maldika, malzorgita, kun granda karbunklo sur la kolo, al punclipa giganto, la orhara, rondvanga poeto Ambrozo.

– Ne temas pri speciala scio, - respondis Ambrozo, - tutsimple mi volas vivi home. Vi diras, Foko, ke sandroj aperadas ankaù en Koloseo. Sed en Koloseo unu porcio da sandroj kostas dek tri rublojn dek kvin kopekojn, dum cxe ni, nur kvin kvindek! Krome, en Koloseo la sandroj estas antaùhieraùaj, kaj krome, en Koloseo oni havas nenian garantion, ke iu junulo, enrompigxinta de la Teatra Trapasejo, ne frapos onin sur la muzelon per vinbergrapolo. Ne, mi estas nepre kontraù Koloseo, - tondris super la bulvardo la vocxo de la frandulo Ambrozo, - ne persvadu min, Foko!

– Mi ne persvadas vin, Ambrozo, - pepis Foko. - Hejme oni povas vespermangxi.

– Grandan dankon, - trumpetis Ambrozo, - mi imagas vian edzinon arangxi en la komuna kuirejo , en kaseroleto, amatorajn sandrojn au naturel! Hi-hi-hi!… Au revoir , Foko! - kaj Ambrozo iris, kantetante, al la submarkeza verando.

Ah-ha-ha… Jes, estis, estis! Memoras la malnovaj moskvanoj la faman Gribojedovon! Kio ja estis tiuj kuiritaj sandroj? Bagatelajxo, kara Ambrozo! Kion vi dirus pri la sterledo, sterledo en argxentkolora kaserolo, sterledo en pecoj kun intermetitaj kankrovostoj kaj fresxa kaviaro? Pri la ovoj à la cocotte kun sxampinjona kacxo, en tasoj? Kaj la turdofileoj, cxu ilin vi ne sxatis? Kun trufoj? La koturnoj laù la Gxenova maniero? Dek rublojn kvindek! Kaj la jxazo, kaj la gxentila priservado! Aù julie, kiam via tuta familio estas cxe la vilao dum vin urgxaj literaturaj aferoj retenas en la urbo - sur la verando, ombrite de vitobrancxoj, en la ora makulo sur purega tablotuko staras telereto kun la supo printanière … Cxu vi memoras, Ambrozo? Sed kial demandi, sur viaj lipoj vidas mi, ke vi memoras. Kio estis tiuj viaj koregonoj kaj sandroj? Sed la galinagoj, la galinagetoj , la galinagegoj , la skolopoj dumsezone, la koturnoj, la kurloj! La mineral’akvo sxusxanta en la gorgxo! Tamen haltu, leganto, vi forflankigxas! Sekvu min!

Je la deka kaj duono de la vespero, kiam Mihxaelo Aleksandrovicx pereis cxe la Patriarhxa, nur unu cxambro estis prilumata en la supra etagxo de Gribojedovo. Tie langvoris dek du literaturistoj, venintaj por la kunsido kaj atendantaj Berliozon.

Tiuj homoj, sidantaj en la estrarejo de Massolit sur segxoj, tabloj kaj ecx sur la du fenestrobretoj, nebagatele suferis pro la sufoka varmego. Tra la malfermitaj fenestroj ne penetris ecx unu fresxa bloveto. Moskvo estis redonanta la ardon akumulitan en la asfalto dum la tago, kaj estis evidenta, ke la nokto ne alportos faciligxon. Oni sentis la cep’odoron venantan el la kelo de la onklina domo, kie funkciis la restoracia kuirejo, cxiuj soifis, nervozis, koleris.