Ада драба ячена гудлэдыр,
Сыр мрэ якха лэн пьена англэдыр.
Сонэто 115
Мэ хохадём тут дрэ мирэ гиля,
Со тут бутыр, сыр мэ камьём, нашты,
На сыс пхэрдэ сарэ мрэ совэля,
Кана бутыр хачкирла яг таты.
Бэрша саро про свэто парувэна,
Пхагирна совэля и таґарьен,
Шукарипэн, йо
Годы про дром бандякирдо чюрдэн.
Дари ада зорьятыр, акана
Пхэнава, со камам кана бутыр,
Патява екх дро паруибэна,
Ада дывэс бутыр сы, сыр вавир.
Сыс камлыпэн миро, сыр о тыкно,
Кана сарэса куч выбарино.
Сонэто 116
Нашты тэ пхагирав о бьяв тыро
ваврэса. Камлыпэн на парудёла,
Паруибэн лэс на мэкэл псиро,
Нашляса на нашэла, отджидёла.
Нат! Камлыпэн сы ракхибнытко яг,
Лыджяла пирэ вьюги и ракхэла.
Сыр э черґэн, о болыбнытко якх,
Чячё дром пиро морё сыкавэла.
О камлыпэн нанэ бэрша, — ёнэ
Чёрэна розы тэрнорэ муендыр;
Нанэ ратя матэ совнакунэ,
Коли ж дживэла бутыр шэлбэршэндыр.
Сыр мри гилы на пхэнла чячипэн,
Нанэ гилы, нанэ о камлыпэн.
Сонэто 117
Кош ман адякэ: саро нашадём,
Ничи-ничи на плэскирдём палэ;
Ко камлыпэн о дром забистырдём,
Мэк туса дывэса лаче спхандлэ;
Мэ нашававас о бэрша ваврэнца,
Тырэ куч дывэса-ратя чёрдём;
Мэ лыджиёмпэ сарэ балваленца,
Собы аври якхэндыр хасиём.
Гин пирэ ангушта мирэ доша,
Гин процэнтэнца, гин сарэ дукхаса,
Соб мэ, камлы, ман туса тэ кошав, –
Нэ на дыкх адалэ киркэ холяса.
Коли и сыр кошэса, ґалёвава,
Со ман камэс, со тукэ мэ патява.
Сонэто 118
Сыр бы э бокх фэдыр росхачкирасас,
Талой хачкирла сано киркипэн;
Сыр бы насвалыпэн криг протрадасас,
Коли киркэ драба састякирэн.
Пхэрдо мэ сомас тырэ гудлыпнаса,
Мрэ киркэ думы чялякирнас ман;
Ман, насвалэс тырэ барвалыпнаса,
Придуминдлэ дукха лынэ тэ хан.
О камлыпэн насвалыпэн нанэ:
Адасавэ састэ «насвалыпнастыр»
Ивья киркэ драба тэ пьен лынэ, –
Нашты ило тэ традэл э хуластыр.
Мэ ґалыём: вашэ миро ило
Драба — ничи, сом тутыр насвало.
Сонэто 119
Савэ драба пиём? Киркэ ясва,
Со ачядэ Сирены? На джином.
Дужакирав, дарав, сыр дро тхува:
Со дорэстём — екхатыр нашадём.
Бут грэхи ли скэрдя миро ило,
Коли ман бахт и зор пхэрдякирэнас? –
Со мэ пэём адякэ насвало,
Дукхатыр мрэ якха аври ухтэнас.
Шарав холы! Джином, со ёй куч мол:
Со сы фэдыр, бидатыр выбарьёлас,
О камлыпэн гэя, соб тэ рисёл
Бут гожэдыр, сыр англэдыр дыксёлас.
Миро насвалыпэн мэ на костём:
Со нашадём, трин молы дорэстём.
Сонэто 120
Ту санас наковлы. Кана дыксёна
Мри дукх и туга: бут дынэ ёнэ.
Пал мро паруибэн мэ дав поклоно,
Сыр мирэ нервы саструнэ нанэ.
Коли ж мэ кокоро дукх тукэ давас,
Сыр мангэ ту, — дро адо ту джиндян.
Мэ, налачё, палсо бы зрипиравас,
Прэ умбладэ[71] чюрдавас, со кэрдян.
Да рат кирки ангил якха тэрдёла:
Cыр туга дандырэл, на забистрав;
Соб сыгэдыр тыро ило састёлас,
Камлэс тут ко колын притасавав.
Со ту кэрдян, кана отплэскирдо,
Сарэдуенгэ счёто[72] закэрдо.
Сонэто 121
Фэдыр яв налачё, сыр налачё дыксёв,
Тэ тут тэ дэн на лэна прэ чиба,
Тырэ бахтякэ на пхэнэн: «Хасёв!».
Илэскэ патя: мол ничи драба.
Палсо б кирнэ ваврэнгирэ якха
Рат хачкирдо тэ на шылякирэн?
Палсо б мангэ прэ лэндэ тэ дыкхав?
Со мангэ — куч, ёнэ «кирно» кхарэн.
Мэ сом со сом, нэ мирэ учипнаса:
Ёнэ мирэ бутя бангэс дыкхэн.
На сом банго, амэ ваврэс гинаса,
На сыкавав одо, со на полэн.
Патяна, хай, сарэ ваврэ — кирнэ,
Нэ мануша нанэ жэ, сыр ёнэ.
Сонэто 122
Дрэ мри годы кучес мэ рикирава,
Со прэ лыла ту мангэ бичядян,
Мэ николи дава на забистрава,
Сыр гожэс дро миро ило ту сан.
Жыкай годы, ило — бэрша зорьяса
На парувэн дро прахо, сыр саро,
Рипирибэн миро трэ патриняса
На розкэдэлпэ, джиибэн миро!
Ада лыла на дякэ зоралэ,
На трэби мрэ годякэ чибало,
Нэ мэ на дава тукэ лэн палэ,
Ту сан дрэ лэндэ, бутыр — дро ило.
Сыр дав рипирибэн дрэ тыкнори?
Тут рикирава дрэ годы мири.
Сонэто 123
Бэрша ивья пхутёна: парувавпэ,
Ёнэ ґаздэна — мэк нэвэ нанэ –
Да пирамиды, даса совлахавпэ,
Кэрэна пирэ моды пуранэ.
Мэраса сыг; бэрша чювэн про свэто
Пуранэ идя, набут парудэ;
Жыкай амэн рикирна про да штэто,
Патяса, со амэнца высыдэ.
Бэрша скэдэна патриня, лыла,
Нэ ман ивья дивоса хохавэна:
Дрэ бар тэрны дыкхава трушыла:
Палсо ж бэрша уса сыгякирэна?
На парувавпэ, дав совэл мири,
На дыкхи прэ бэршэнгири чюри.
Сонэто 124
Коли б явьян родоса бахталы,
Или пхивлякири э чяй кирки,
Бахт пиро лачипэн или холы
Кэрдя тут цвэто или чяр шуки.
Нат, мри камлы! На бахт тут бичядя,
Мро камлыпэн бахтятыр на дарэла,
Лэс николи бы бибахт на чёрдя,
О мангипэн бутыр лэс на ґаздэла.
Ничи на дужакирла одолэндыр,
Кон кокоро про чясо[73] уклистэс,
Барьёла пэскэ пэскирэ зорьендыр,
Кхам и брышынд на даравэна лэс.
Патя, тэ одолэ дава джинэна,
Савэ дрэ мэл на мэрна, нэ дживэна.
Сонэто 125
Коли б мэ патываса рикирдём
О полого,[74] кай сы бэшло таґари,
Или прэ веки со-то ґаздыём –
Мэк барвало, кирно, сыр о злыдари![75]
Нат! Мэ дыкхтём бахтя прэ екх дывэс,
Екхатыр нашадэ — тэ упрэдыр,
Забистырдэ, сыр тэ дживэн миштэс,
Ваш адава, со кхарна «фэдыдыр».
Нат! Мэ патява дро тыро ило,
Ха мро маро, мэк чёроро, прэ воля,
Нанэ хохаибэн до барвало,
Кай роскэраса екх варэса доля.
Джя «нажужо», тут на кандэл ило,
Дро пхарипэн ячелпэ зорало.
Сонэто 126
Шукар тыкно, карик бэрша традэса?
Мардэ[76] лыджяса и пририкирэса,
Барьёса, сыр тырэ камлэ шутёна,
Коли бэрша, со ачядэ, тыкнёна.
Э Дай Бари саро жэ умарэла,