Жыкай дживэла камлыпэн тыро.
На трэби тэ дарав: чёра, дукха
Сыр дорэсэна ман бибахталэс?
Дживав, жыкай дыкхав тырэ якха,
Дрэ мандэ раинэса, сыр камэс.
Ту ман чюрдэса? Со мэ тэ кэрав:
Мро джиибэн про тхав ту рикирэс,
Э бахт йэ хась екхатыр мэ латхав:
Камам тут — и мэрава бахталэс.
Нанэ бахт бидаракири — илэса
Мэ на джином: ту ман на хохавэса?
Сонэто 093
Сыр тэ дживав, коли ту парудян?[62]
Тэ хав хохаибэн? Куч сыкавэса
Якхэнца камлыпэн, нэ вавир сан:
Дыкхи прэ мандэ, кэ вавир — илэса!
Тырэ якха про бал[63] на парудэ,
Одой мэ на латхав вавир патрин:
Сыр бы якха э ладж на гарадэ,
Ёнэ чивэн — на киркипэн, ягвин.
О болыбэн адякэ тут скэрдя:
Саекх про муй дживэла гудлыпэн;
Тыри годы кирнэс ман хоходя,
Нэ камлыпнаса трэ якха дыкхэн.
Пхабай дыя Евакэ — гожыпэн,
Катхыр джювлятэ сы начячипэн?
Сонэто 094
Яви холы, ёнэ ла пририкирна,
На сыкавэна зор дро пхэрдыпэн;
Сыр о бара, ваврэн жэ крэнцакирна,
Тэрдэ про штэто дро шылалыпэн.
Бахт болыбнастыр дорэсэн ёнэ,
Пхувьятыр лэнгэ — барвалыпэна;
Савэ муя прэ лэндэ райканэ:
Сарэ рикирна откэрдэ кана.
Сы лынаитко цвэто ваш лынай,
Ваш пэскэ со? Ёв сыго зашутёла.
Нэ сыр кирмо ячья лэскро хулай, –
Чяр дылыны шукарэдыр дыксёла.
Яви шукар, кон кэрла мэлалэс,
Сыр лилия — кхандэла нажужэс.
Сонэто 095
Сыр гожэс ту э ладж гудлякирэса,
Сави сыр о кирмо дрэ лулуди,
Э мэл про тро цвэтытко
Сы гожыпэн — аврял, э дош — дро ди.
Чиба, савэ пал тутэ тхув кхувэла,
Шутлы додэна пэстыр дро кана,
Тут, наками, пир арманя шарэна,
Бутыр шукир цвэтытко
Сави куч фэлатин ту выкэдэса
Вашэ доша? — Хачёл сыр лачё бар!
Трэ гожыпнаса лэн учякирэса,
Вашэ якха кэрэнпэ куч-шукар.
Тро гожыпэн зор адая рикирла:
Нэ зоралы чюри — о бар пхагирла.
Сонэто 096
Екхэнгэ — дош, хай, сан тэрны, локхи;
Ваврэнгэ — куч, хай сан, локхи, тэрны;
Тырэ доша — гудлэ, миштэс дыкхи,
Тро гудлыпэн сы дош, мри шукарны.
Сы таґарнятэ про ангушт о бар,
Мэк накуч, нэ сарэ чячес шарэна:
Коли доша — тырэ, ёнэ — шукар,
О чячюнэ кучипэна ячена.
Бут бакрорэн о рув бы ухтылдя,
Чюви прэ пэстэ цыпа[64] бакраны;
Сыр бут якхэн годятыр злыджиян,
Коли б зор сыкадян, тукэ дыны.
На кэр адякэ: тут ками, тыри
Сы мири слава, яв жэ лачёри.
Сонэто 097
Сыр зыма сыс дрэ мандэ битыро,
Прасталас бэрш, сыр цыпо прэ якха,
Сыс мангэ шылало; хай, короро;
О дэшто чён нанго — дэя дукха.
Адякэ битыро гэя лынай,
Ёв ачядя барьякирдо баро,
Сыр э пхивлы, коли мэя хулай,
О пэр пхэрдо лыджял дрэван пхаро.
Нэ мангэ адава барвалыпэн
Дыксёлас бидадэскри бахт калы,
Сыр битыро, кирко сыс гудлыпэн,
Тэ забистрэнас чирикля гилы,
Сыр багандлэ — дрэ туга доханы,
Патря мардя зымакири здраны.
Сонэто 098
Вэснакиро мэ сомас битыро,
О штарто чён саро куч уридя,
О тэрныпэн дыксёлас дрэ саро,
Тэлэ черґэн Сатурно рат кхэлдя.
Нэ чирикля тэ цвэты кхандунэ
На джидякирнас мро ило дрэ туга,
Ничи дрэ дывэса совнакунэ
Мэ на дыкхтём, сыр лулудя про луго.[65]
Мэк лилии парнёнас, на сунгавас,
Лолёнас розы — на скэдавас лэн,
Др одо шукарипэн мэ тут родавас,
Мангьём, соб три патрин тэ сыкавэн.
Хай, зыма сыс, мэк вэсна куч явья,
Одой родавас три патрин ивья.
Сонэто 099
Мэ пэрвона фиалкица пучьём:
«Мри гудлори чёрны, кай ґазбадян
Куч аромато, лолыпэн? Джиндём:
Кэ мри камлы! Ту латыр да чёрдян?»
Тэ лилия, сыр ухтылдём мэ ла,
Лыя трэ васторэндыр парныпэн;
Кэ майорано сы тырэ бала,
Тэ розы, со чёрдэ, на гаравэн:
Екх — ладж лолы, парны холы — вавир,
Сарэдуендыр трито со чёрдя? –
Тро пхурдыпэн тато-шудро шукир;
Тэ кажно гожэс прэ чёри джиндя.
Мэк о кирмо чёрнен и хаськирдя.
Бут лулудя вэснакиро дрэ бар:
Сарэ чёрэна тутыр, со шукар.
Сонэто 100
Кай сан, мри Музалэ? О дром забистырдян?
Палсо на ракирэс, три зор катхыр?
Дрэ пфуй гилы тыри холы чидян?
Дрэ мэл пэян, кирнэн кэри фэдыр?
Рисёв! Пал адава, со нашадян,
Плэскир гиляса др адалэ кана,
Вашэ савэ прибичяды ту сан,
Дэ тема тэ подгэибэн[66] кана.
Нэ, Музалэ, бага пал Камлыпэн,
Коли бэрша екх брында ачядэ,
Умар лавэса адалэ чёрэн,
Мэк тэ лачякирэн, со пфуй кэрдэ.
Жыкай мро Камлыпэн джидо, шар лэс,
Соб лэс э Мэрибнастыр тэ ракхэс.
Сонэто 101
Локхэшэритко Муза, со чювэса
Вашо хохаибэн дро гожыма?
Сыр сарэдуй спхандлэ да манушэса:
Славаса чяравэла тут, сыр ман.
Пхэн мангэ, со пхэнэсас атася:
«О чячипэн на трэби тэ макхэс.
Палсо э гожымаскэ куч глося?
Со гожэдыр сарэндыр — удыкхэс».
Палсо э кучипнаскэ шарибэн?
На сан ту бичибакири — хохав!
Соб, сыр куч гробо пир бэрша шарэн,
Шунэнас саро свэто лэскро
Кэр, Музыца, буты, соб тэ дживэл
Ёв дрэ якха, коли лэс гробо лэл.
Сонэто 102
Мро камлыпэн барьёла — на хачкирла,
Камам бутыр, нэ набут ракирав;
Патяв, одо ило тимисякирла,
Конэстэ сы ваш саро свэто
Вэснытко камлыпэн, сыр о тыкно сыс,
Тэ мэ шардём лэс бут дрэ мрэ гиля,
Сыр мэ шукар багавас соловьёса,[67]
Адякэ жэ чюрдава мрэ шоля.
Лынай нанэ кирко, мэк на багаса,
Мэк о гиля нанэ шундлэ раты,
Амэ кана илэ на джянгаваса, –
Коли кхинэ совэна, да нашты.
Сыр о соловьё, чиб придандырдём:
Соб на пхэндян, со мэ шутло ячьём.
Сонэто 103
Савэ ту, Муза, злыдни[68] скэдыян?
Сыр адалэндыр слава тэ скхувас?
Ничи, шуко маро дро свэто хан.
Бут лон одой на ласа тэ чювас.
Ман на кош, рая, пхагирдём мро пор!
Дро дыкхлано глындало[69] сыкадёла
Тро муй бутыр, сыр чёрори мри зор,