У рэшце рэшт дырэктарка здалася, ╕ Ц╕мку прынял╕ ╝ першы клас. Аднак дырэктарка шчыра папярэдз╕ла цёцю Тоню, што яна аб гэтым яшчэ горка пашкадуе, бо дзец╕ ╝ гэтым узросце бязл╕тасныя, ╕ Ц╕мку папросту зацкуюць да смерц╕. Збольшага яна мела рацыю. Але тольк╕ збольшага.
Першы дзень у школе запомн╕╝ся мне тлумам ╕ м╕туснёй - белы к╕пень банта╝ ╕ фартухо╝, мора кветак, як на ха╝турах, расхваляваныя мамы ╝ святочных строях ╕ гордыя таты ╝ строг╕х гарн╕турах. З ас╕плых, быццам заб╕тых пылам калонак вывяргал╕ся парадныя маршы, на школьным ганку стаяла дра╝ляная кафедра з м╕крафонам, упрыгожаная г╕рляндам╕ кветак, а над уваходам в╕се╝ кумачовы транспарант: 'Добро пожаловать! 1 сентября'. Ужо ╝ сам╕м гэтым транспаранце та╕лася хлусня, бо насамрэч было не першае верасня, а трыццаць першае жн╕╝ня.
Нас, першаклашак, пашыхтавал╕ на ╝рачыстую л╕нейку, маршы змо╝кл╕, на кафедру ╝зышла дырэктарка ╝ чорным п╕нжаку, абвязаным бл╕скучай барвовай стужкай, ╕ пачала прама╝ляць у м╕крафон. Што яна прама╝ляе, зразумець было цяжка, бо калонк╕ жудасна с╕пел╕ ╕ трашчал╕, ╕ я не магла дачакацца, кал╕ яна скончыць, бо надвор'е стаяла пахмурнае ╕ давол╕ халоднае, ╕ я ледзь не зг╕бела ╝ сва╕х гольф╕ках ╕ лёгенькай вятро╝цы.
Нарэшце л╕нейка скончылася, ╕ нас павял╕ ╝ клас на першы ╝рок. На якую тэму бы╝ урок, я не запомн╕ла, бо ╝ школе смярдзела фарбай ╕ ацэтонам, ╕ ╝ мяне забалела галава ╕ зраб╕лася млосна. Кал╕ празв╕не╝ званок ╕ нас адпусц╕л╕ дадому, я ╝здыхнула з палёгкай.
Цёця Тоня была вясёлая ╕ ╝зрушаная. З нагоды свята яна зраб╕ла ╝ цырульн╕ пышную прычоску ╕ апранула светлы гарн╕турчык у палоску, у як╕м яна фарс╕ла кал╕сьц╕ на ╝ласным выпускным вечары. Мая мама была ╝ жакеце ╕ вузк╕х джынсах, як╕я ёй ц╕снул╕ ╝ тал╕╕ ╕ сцёгнах, ╕ таму настрой у яе бы╝ к╕слы.
-- Ну што, Бронька, замкну╝ся круг, -- сказала цёця Тоня, кал╕ мы выходз╕л╕ са школьнага будынка. - Дзец╕, а хадзем у кавярню! Гэты дзень трэба адзначыць.
-- Мне трэба худзець, -- прамов╕ла мама.
Цёця Тоня махнула рукой.
-- Анягож. Ад кубачка кавы не раста╝сцееш. Не к╕сн╕, Бронька, хадзем!
Мы пайшл╕ ╝ летнюю кавярню, што размяшчалася ╝ маля╝н╕чым скверыку на беразе Овельк╕, непадалёк ад Чортава Моста. Овелька за мостам трох╕ выг╕налася, запавольваючы плынь, ╕ бераг тут бы╝ ро╝ны ╕ пляскаты, парослы мякк╕м мурогам. Тут размяшча╝ся гарадск╕ пляж - упадабанае месца адпачынку местачко╝ца╝. Пра╝да, пасярод пляжа до╝г╕ час стаяла бляшаная шыльда з пагрозл╕вым надп╕сам 'Здесь не купаться', але на яе н╕хто не зважа╝, ╕ тут купал╕ся - з чэрвеня ╕ аж да восен╕. У рэшце рэшт шыльду хтосьц╕ выкруц╕╝ ╕ аднёс у зарасн╕к╕ верба╝, каб не мазол╕ла вочы.
Нашы мамы ╝ладкавал╕ся за пластыкавым стол╕кам пад тэнтам, узя╝шы па ф╕л╕жанцы кавы. Нам з Ц╕мкам куп╕л╕ па мароз╕ву з трох каляровых шарыка╝ у вафельным ражку ╕ адпусц╕л╕ гуляць на Овельку. Мы ╝сётк╕ был╕ ╝жо першакласн╕кам╕, дарослым╕ людзьм╕, ╕ магл╕ гуляць без нагляду. Настрой у мяне бы╝ паганы. Галава ╝сё яшчэ пабольвала, я стам╕лася ╕ змерзла, ╕ нават мароз╕ва мяне не цешыла. Ц╕мку ╝ школе н╕быта спадабалася, я ж вырашыла, што школа - найрэдкае паскудства, ╕ думка аб тым, што гэта прыйдзецца трываць яшчэ адз╕наццаць год, была невыноснай.
Крочачы ╝здо╝ж берага, мы не╝забаве апынул╕ся пад Чортавым Мостам. Тут панава╝ прыцемак, пад апорам╕ моста глуха плёскала вада, пахла волкасцю, гн╕лым багав╕ннем - ╕ мярцвячынай. Я адчула, што мяне зно╝ пачынае нудз╕ць. Пачвара была тут, ╕ яна крычала -- скрушныя, працяглыя енк╕ несл╕ся над каламутнай вадой, рэхам адб╕ваючыся пад бэлькам╕ моста. Я затрэсла галавой ╕ зац╕снула вушы далоням╕.
-- Тая, ты што? - спыта╝ Ц╕мка, трох╕ суме╝шыся.
-- Ня╝жо ты не чуеш? - прагаварыла я.
Ён прыслуха╝ся.
-- Што?... Вада шум╕ць?
Я застагнала.
-- Чорт... Кал╕ б хто веда╝, як мне ╝сё гэта абрыдла! Кал╕ ╝жо гэта скончыцца?..
-- Каб нешта скончыць, варта зразумець, як гэта пачалося, -- пачула я.
Узня╝шы вочы, я ╝бачыла побач з сабой незнаёмага дзядзьку. Ён стая╝ ля самай вады, закла╝шы рук╕ за сп╕ну, ╕ п╕льна ╝з╕ра╝ся ╝ бурл╕выя в╕ры, н╕бы спрабуючы разгледзець штосьц╕ на дне.
Дзядзька бы╝ пэ╝на не з тутэйшых. Высок╕ ╕ стан╕сты, з вузк╕м смуглявым абл╕ччам, чорным╕ ╕ бл╕скучым╕, н╕бы наваксаваным╕, валасам╕ ╕ фарс╕стай бародкай. Апрануты ён бы╝, як ан╕матар на гарадск╕м фэсце - шляхецк╕ жупан пунсовага колеру з бл╕скучым╕ зашп╕лькам╕, падперазаны шырок╕м залац╕стым пасам, ╕ скураныя чырвоныя боты.
-- Прыв╕танне, Тая, -- сказа╝ ён, з╕рну╝шы на мяне.
Вочы ╝ яго был╕ чорныя, як ╕рга, ╕ х╕травата прымружаныя.
-- Дабрыдзень... -- прамов╕ла я разгублена.
-- Тая, хто гэта? - спыта╝ Ц╕мка, з падазронам паглядзе╝шы на незнаёмца.
-- Я? Пан Н╕чыпар, -- проста прамов╕╝ той ╕ ╝хмыльну╝ся.
-- А мы х╕ба знаёмыя? - спытала я. - Адкуль вы мяне ведаеце?
-- Я ╝с╕х тут ведаю. Як родных, -- паведам╕╝ пан Н╕чыпар.
Ц╕мка ╝зя╝ мне за руку ╕ сказа╝ напа╝голасу:
-- Тая, гэта круцель нейк╕. Хадзем адгэтуль!
-- Пачакай, -- шапнула я ╕ павярнулася да пана Н╕чыпара. Гэты дзядзька мяне за╕нтрыгава╝.