?уащхьэмахуэ, Махуэгъэпс

– Хэт деж дыздэк?уэр, Майе? – Пагуэ и пхъум йоупщ?, зыгуэр жригъы?эу зэрымыбзагуэр л?ы хамэм иригъэлъагъун щхьэк?э.

Адэри жэуапыншэ мэхъу, ауэ Майе здэк?уэр ещ?э: Т?ыаузым.

– Нанэ деж док?уэ, аракъэ, Майе? Нанэ уигу къэк?а? – Пагуэ ф?эф?къым и быным дыгуэмыжьафэ къытеуэнк?э зэрыхъунур, аращи, зыф?имыгъэ?уэху хуэдэурэ сабийр псалъэмакъым хишэну йол?ал?э.

– И, нэху ц?ык?у, нанэ къэтшэжын? Уигу къэк?ащ, аракъэ?

Майе и гур унэ ц?ык?у хуэдэущ зэрызыхищ?эр, зэрилъагъур. Балигъит?ыр зыгуэрк?э къеупщ?ыху, а унэ ц?ык?ум зыщеплъыхьри, къэк?аи, къик?ык?аи щилъагъукъым, аращи езыри щыму къонэ, къеупщ?хэри жэуапыншэ мэхъу. Зыщ абы и гу-унэм щилъагъур: нанэ къоплъэ, къожьэри дурэш ц?ык?ум дэсщ.

– И гум исщ нанэ, – хъыджэбз ц?ык?ум и макъыр щэхуми, «нанэ» зэрыжи?ар адэм зэхехри, къэгуф?эжауэ, зоплъэк?. Зыкъегъэзэжри къыбгъурыс л?ым йоупщ?:

– Зэхэпха си пхъум жи?ар?!

Л?ым и щхьэр егъэк?эрахъуэ, зэхэсхакъым жыхуи?эу.

– Нанэ сигу къэк?ащ, жи! – къэхъуар бэлыхьу узыщыгуф?ык?ыну зэрыщымытыр къызыгуры?уэ Пагуэ и макъыр къызэрыгуэк? ищ?ыну яужь итщ, ауэ зэрыгуф?эр хуэбзыщ?ыркъым.

Майе маршынэ щхьэгъубжэм доплъ, лъэныкъуит?ымк?и к?апсэлъэрышэу зэк?элъыщыт унэхэмк?э ещ?ыха уэрамым ироплъэ. Зэм куэбжэм къыдэувык?ауэ зызыплъыхь балигъхэр елъагъу, тет?ысхьэп?эхэм тес дадэ-нанэхэм яхуоплъэк?, джэгум дихьэха сабий гуп ц?ык?ухэри къыщилъагъу къыхохуэ. Зыдэж къуажэхэр бгы абрагъуэхэмк?э къегъэбыдэк?ащи, хъыджэбз ц?ык?ум зыхещ?э ахэр узыщыгугъ хъун быдап?эу зэрыщытыр, я дзыхь ирагъэзу и лъапэм к?эщ?эт?ысхьа ц?ыхухэр зэрахъумэр. Зыхещ?э, ауэ хужы?энукъым, жи?энуи ел?ал?эркъым. Майе и щхьэм допсэуж, зэк?э нэгъуэщ? къилъыхъуэркъым. Ауэрэ къуажэхэр къаухри бгырэ ?уащхьэрэ ф?эк?а имылъагъуж мэхъу. К?уэмжэм, к?уэм-жэурэ, гъэщ?эгъуэну зызыхъуэж дунейм хохьэ. Зэм и нэхэр толыдэ хъуп?э хуитхэм, зэм мэз щхъуант?эм псэ зы?ут куэд зэрыщыпэк?ур зыхещ?э, нэхъыбэрэ зэплъыр бгыхэм дыжьыныфэ бгырыпх къраупц?эха хуэдэ, тепсыпсык?ыу къежэх псыхэращ. Псэ яхэтщ абыхэм, хъыджэбз ц?ык?ум ар ф?ыуэ ещ?э. Ит?ани а псы къежэххэр зэхэлъэдэжу къэхъуа псыхъуэшхуэм езым и псэ ц?ык?ур т?эк?у пэ?эщ?э ищ?мэ, нэхъ къещтэ, егъэшынэ абы щызэхыхьэжа къару лъэщым. Бгыщхьэ уэсхэри къощ?ы?эк?, нэхъ къищтэр удзылъэ щхъуант?агъэхэращ. Апхуэдэу, нэм илъагъум елъытауэ зыхищ?эхэм захъуэжурэ, ар сабийм къытехьэлъащ. И гуащ?э мащ?эр пэмылъэщыж щыхъум, гури псэри зыхъумэ жейм хилъэсащ. Ар нэгъуэщ? дунейщ, езым и хабзэ и?эжу. А дунейм Майе къыщелъэтыхь, мис, аузым щхьэщолъэтык?, зэм «Волгэ» хужьыр зрижэ гъуэгум къыщхьэщохьэ, къуршхэмк?э егъазэ…

– Майе, дыкъэсащ! – жи адэм.

Т?ыауз къалэ ц?ык?ум Майе и щыпэкъак?уэщ. Дэни хуэдэу, мыбыи дыгъэ къыщопс, жьы къыщопщэ, сабафэ щхьэк?э, сабэншэщ. Мыбы дэт унэхэм хэлъ щхьэгъубжэ зэпэпл?имэхэм я щхьэм нэгъуэщ? къытетщ, абы ищхьэжым иджыри къытетщ, псори зэхуэдизыбзэщ. А унэхэр зи инагъ ущ?ыхьэмэ, ущ?эгъуэщэнукъэ? Ящыщ зым щ?охьэ зэадэзэпхъур. Дэк?уеип?э къэгъэш-нэгъэшымк?э док?уей, ещанэ къатым носри зэхуэплъэу хэлъ бжэ зэщхьит?ым язым бгъэдохьэ. Майе шхынымэ къыщ?ехьэ: зыгуэрым к?эрт?оф егъажьэ, бжьын куэду хэгъэлыбжьауэ. Псыунэм и щ?этщ. Майе и гур къок?уэ, и щхьэр мэуназэ, и лъакъуэр щ?ощ?эри къомэх.

?эгу пхъашэ и щхьэфэм къыдалъэмрэ макъ щабэ къепсалъэмрэ зыкърагъэщ?эж. Т?ури ф?эф?щ, и псэм ?эпех, и гум дохьэ – и нанэращ зейр. И нэр къызэтримыхыу и нап?эм къызэпхроплъри, нэху защ?эу зэщ?эблэу елъагъу и анэшхуэр. Нанэ и нэхум хэджагуэу щылъыфынут ?эджэрэ, ауэ абы уфафэу зы ныбжьышхуэ къыщхьэщытщ – ар и адэм ейщ.

– Мы сабийр шхауэ къепшэжьа? – гузавэм игъэк?эзызыхь макък?э щ?оупщ?э нанэ.

– Сэ сщ?эрэ? – жи и адэм, и пц?ыр пэжыфэу игъэ?уну егугъуурэ. Улэрэ езымрэ зэдэуэху маршынэр къэсри, сабийр мышхауэ кърагъэт?ысхьат. Пэжыр жи?эмэ, анэр шхыдэнущ, Пагуэ абы хуейкъым.

Майе къызэф?от?ысхьэ. Нанэ и нэхур иджыри зэщ?облэ, адэм и ныбжьыр мэк?уэдыжри и теплъэр къонэ.

Пэш ц?ык?ум щ?этыр мащ?эщ: сырэ, ?энэ, шэнтит?, гъуэлъып?э бгъузэ. Ущызэк?эщ?эплъу къабзэщ. Блыным ф?элъ гъуджэ хъурейм тредзэ щхьэгъубжэм къыдидз пщыхьэщхьэ дыгъэ нэбзийхэр, абдежым зыкъыщагъэшыжри, езы гъуджэр мыгъуджэу, щхьэгъубжэ хъурейрэ дыгъэр абык?э къыщ?эпсэу ф?эк?а умыщ?эну, пэшым зыщызэбгрепхъ. Майе нэбгъузк?э къеубыд а дыгъэ нэбзий щабэм и гуащ?э к?уэщ?ым щыщ. Езым ейр к?уэщ?ыпащи, мор зыщ?ешэ… Бжэр къы?уехри бжэщхьэ?ум л?ы лъагэшхуэ къобакъуэ.

– О-оо, хьэщ?э ди?и!

– Уи къуэшыр хьэщ?эмэ, къик?ащ, бгъэхьэщ?энщ, – жи анэм.

– Мы п?экум ис къупщхьэ гуащэри хэт? – л?ы сырыхур Майе хуогуф?э. Майе нэбгъузк?э дыгъэ бзий къеубыдри щысщ, хъуреягъым щек?уэк?ыр зык?и къыф?эмы?уэхуу.

– Жеящ, къэуша къудейщи аращ, – же?э нанэ, сабийр и адэ къуэшым зэремыплъыр гуажэ щимыщ?ыну. ?эдэм и ?э ф?ыц?ит?ыр итхьэщ?ыну щ?ок?ри, к?эрык?а?ауи къыпхуэмыщ?эу къегъэзэж. Езым хуэдэ лэжьап?э къик?ыжахэри зытхьэщ?ып?эм къэк?уат, я ?эр ягъэкъабзэу ?энэм пэрыт?ысхьэну п?ащ?эхэу. Псоми пэш зырыз я?эу щ?эсщ, ауэ зытхьэщ?ып?эри, зыгъэпск?ып?эри, пщэф?ап?эри, псыунэри зэдайщ. Мы унэм щ?эсхэм псоми я лэжьап?эр зыщ, зи дэк?ыгъуэхэр зэгъусэу щ?ок?, зэк?элъхьэужьу къок?уэл?эж, аращи, загъэпск?ын, я ?эр патхьэщ?ык?ын щхьэк?э зыр зым йожьэж.