Недапісаная кніга

Маці

Ты не знала спачыну,

Бо карміла паўсвету,
Не выпроствала спіну
Hi зімою, ні летам:

Ўсё рабіла з ахвотай,

Не зважала на змены,
I з пякельнай работай
Дзень канчаўся імгненна.

Дратавалі калісьці

Працаднём i прыгонам,
Калацілася лісцем
Ты ў таварных вагонах,

Скарб палілі агнём

Не аднойчы, не тройчы,
Ты ж ні ноччу, ні днём
Не заплюшчвала вочы:

Серп зубіла,

Kacy адкляпала уранні,
I рабіла, рабіла
Ад зары да змяркання.

На жніве, на сяўбе

Дбала: хлеба прыбудзе,
Каб было i сабе,
I нашчадкам, i людзям.

Змрок акутаў не у час:

Апускаюцца рукі,
Жар у сэрцы пагас,
Разляцеліся ўнукі.

Ты адна i адна

I на полі, i ў хаце,
Ад відна да цямна
Беларуская маці

Засталася асновай

Нашых дум, нашай песні,
З беражонаю мовай
Наш народ уваскрэсне.

Можа, век прабяжыць,

Калі-небудзь на свяце
Будзе пець, будзе жыць
Беларусь — мая маці.

4/ІІІ—93

Пытанні

Як мы жылі? I ці жылі мы?

Дзеля чаго? Дзеля каго?
Камандавалі Юзікі i Клімы
I распіналі ўсіх да аднаго.

Цягалі мы іржавыя вярыгі,

Нас ланцугі апутвалі заўжды,
Ды i цяпер палітыкі-расстрыгі
Нас гоняць ад бяды i да бяды.

Калі ж нарэшце вернуцца парадкі

На нашай пакалечанай зямлі?
Калі не мы, дай Божа каб нашчадкі
Па-людску ў родным доме зажылі.

18/XII—93

Трывога трывог

Ці гэта праўда, ці трызня, ці сон?

Знікаюць за надзеямі надзеі,
З вар'яцкім нашым часам ва ўнісон,
Здаецца, я патрохі вар'яцею.

Не ведаю, куды i як ісці:

За небасхілам дым i шал крывавы,
I дзеці ўжо не мараць аб жыцці,
Аб гонары, аб подзвігах i славе.

Падмурак пакрышыўся i дрыжыць,

Хрышчуся я ў адчаі на ікону,
Каб толькі дапакутаваць, дажыць
З душою незаплямленай да скону.

Вылазяць прывіды і, як раней, ілгуць

Жывыя i з адноўленых партрэтаў,
Ix паслядоўнікі старанна берагуць
Для ўласных «найвышэйшых» мэтаў.

Трывога за трывогаю расце,

Таму што дзікі «артадокс» люцее.
Наўрад ці давядзецца жыць прасцей,
Калі усё навокал вар'яцее.

29/XI—92

Гараць лясы

Гараць лясы...

Як помнікі пасталі
Ўчарнелыя яловыя ствалы,
На гронкі спапялелыя канвалій
Сцякаюць кропелькі гарачае смалы.

Дыміцца мох i курчыцца чарнічнік,

Мурашнік дагарае каля пня,
Бярэзінка, нібы трывожны клічнік,
Спрабуе i не вырвецца з агня.

Усё жывое гіне ўвачавідкі,

Знікае незваротнае дарма.
Няма злачынству літасці i скідкі,
I толькі... вінаватага няма.

Жывую прыгажосць на глум, i здзек,

I на пагібель кінуў чалавек.

27/V—93